"Ο άνθρωπος είναι ον κοινωνικό"

«Ο άνθρωπος είναι ον κοινωνικό».
Μια αρχή απ’ αυτές που μπορείς να επικαλεστείς με την απόλυτη σιγουριά της καθολικής αποδοχής. Κανείς δεν πρόκειται να αμφισβητήσει ότι ο άνθρωπος έχει απόλυτη ανάγκη τους ομοίους του. Ποιοι όμως είναι οι όμοιοί του και για ποιον λόγο τους έχει ανάγκη;

Και θα μου πεις «τι σ’ έπιασε πρωί πρωί κυρά μου; Ούτε καφέ δεν ήπιες καλά καλά και το ‘ριξες στις κοινωνιολογικές αναλύσεις»…και άδικο δεν θα’ χεις.

Προχθές όμως ήμουν στη συναυλία στο παρκάκι. Κοίταζα γύρω μου και αναρωτιόμουν γιατί όλα αυτά πρέπει να γίνονται εκ των υστέρων, όπως το ίδιο είχα αναρωτηθεί και σε προηγούμενες εκδηλώσεις στον ίδιο χώρο.

Και όταν λέω «όλα αυτά» εννοώ πρώτα απ’ όλα αυτό το πάρε δώσε ανάμεσα σε ανθρώπους πολύ διαφορετικούς, που με μάτια χαμογελαστά προσπαθούν να βρουν κοινούς κώδικες και να μοιραστούν συναισθήματα, σκέψεις, απόψεις. Στιγμές πάνω απ’ όλα ανθρώπινες, με μια γεύση «συνωμοτική».

Αυτό το ανακάτεμα με τους ανθρώπους στο γύρω μου, με τους φόβους, την οργή, τη χαρά, τη λύπη τους, τις ιδέες και τις διαφωνίες τους είναι ζωτικό για την ψυχή μου. Το πόσο πολύ το θυμήθηκα ξανά ετούτες τις μέρες.

Γέλασα όταν σκέφτηκα το πώς θα αντιδρούσαν οι συγχωριανοί του πατέρα μου - 50 χρόνια πριν - αν ο πρόεδρος του χωριού επιχειρούσε να «αναπλάσει» την πλατεία τους. Κι αυτό γιατί η πλατεία ήταν ο φυσικός χώρος για τις χαρές, τις λύπες, τα πανηγύρια και τις κηδείες τους. Ήταν το σημείο αναφοράς της ιδιότυπης αυτοργάνωσης της κοινωνίας τους.

Θυμάμαι σ’ ένα ντοκιμαντέρ το Νίκο Ξυλούρη που έλεγε «εγώ θέλω να τραγουδάω στις πλατείες. Να βγάλω τον κόσμο έξω και να τραγουδάμε όλοι μαζί στις πλατείες και στα πάρκα. Να κάμουμε πανηγύρια».

Δεν ξέρω ποιος μας έκλεισε μέσα. Ποιος μας έπεισε ότι ο κόσμος είναι τόσο μικρός όσο τα τετραγωνικά του σπιτιού μας και οι ίντσες της τηλεόρασής μας. Ποιος μας έπεισε ότι η χαρά είναι φτιαγμένη από νάιλον κι ότι ο θάνατος συνοδεύεται από διαφημίσεις…. Ποιος μας έπεισε πως δεν έχουμε κανένα λόγο στις αποφάσεις που αφορούν στην ζωή μας κι εμείς είπαμε ok…..

Ξέρω όμως πως έτσι η ψυχή μουδιάζει και συρρικνώνεται. Η εξυπνάδα και η συνειδητότητα στομώνουν. Η συμπόνια και η αλληλεγγύη γίνονται τυπικότητα.
Ξέρω επίσης πως η οκνηρία η εσωτερική καταλύει στον όρο «κοινωνικό ον» όχι μόνο το πρώτο του συνθετικό αλλά και το δεύτερο.

"Η νοτιά των ανθρώπων" δεν "οξειδώνει" πια. Βρήκαμε όμως «τη φλόγα που δεν τρέμει και το μαράζι δίχως αφορμή»

Επετεύχθη πιθανόν ο στόχος:
«Ο ελληνικός λαός είναι δυσκολοκυβέρνητος και γι’ αυτό πρέπει να τον πλήξουμε βαθιά στις πολιτισμικές του ρίζες. Τότε ίσως συνετισθεί. Εννοώ δηλαδή, να πλήξουμε τη γλώσσα, τη θρησκεία, τα πνευματικά και ιστορικά του αποθέματα, ώστε να εξουδετερώσουμε κάθε δυνατότητά του να αναπτυχθεί, να επικρατήσει, για να μην μας παρενοχλεί στα Βαλκάνια, να μη μας παρενοχλεί στην Ανατολική Μεσόγειο, στη Μέση Ανατολή, σε όλη αυτή τη νευραλγική περιοχή μεγάλης στρατηγικής σημασίας για μας, για την πολιτική των ΗΠΑ».
(Χένρι Κίσσινγκερ, Σεπτέμβριος 1994, ομιλία κατά την βράβευσή του από επιχειρηματίες των ΗΠΑ, στην Ουάσιγκτον)